Samenstelling van moedermelk - een ontdekkingsreis

Wetenschappers blijven nieuwe bestanddelen in moedermelk ontdekken en typeren, en het einde van de ontdekkingsreis is nog niet in zicht. In 2007 ontdekten wetenschappers stamcellen in moedermelk (Cregan et al.). Kort daarna, in 2009, werden in een brede studie (Molinari et al.) van het proteoom van moedermelk 261 nog nooit eerder geïdentificeerde eiwitten ontdekt. In 2015 werden in een artikel (Alsaweed et al.) meer dan 300 nieuwe microRNA-melkmoleculen beschreven, ingrediënten die een bewezen belangrijke rol spelen in de regeling van genexpressie.

Belangrijkste bevindingen

Moedermelk is meer dan alleen voeding. Multifunctionele eiwitten, zoals sIgA, lactoferrine en lysozyme, evenals vrije vetzuren, hebben een infectiewerende functie die de gezondheid van de baby ondersteunt.

Deze werken samen om zich aan microben te binden, deze te inactiveren of te vernietigen zodat ze zich niet meer in slijmvliezen kunnen nestelen.

Levende cellen van de moeder worden via de melk overgedragen aan het kind. Dit zijn onder andere uit het bloed afkomstige leukocyten, cellen van het melkklierepitheel, stamcellen en celfragmenten, die de afweer van de baby versterken.

Daarnaast ontvangt de baby een hoog percentage aan oligosachariden in de moedermelk; hiervan is bewezen dat ze een belangrijke immunologische functie hebben door hun probiotische werking die de intestinale groei van commensale bacteriën bevordert. Ze dienen ook als lokaas of receptoranalogen om zo de binding van pathogenen (waaronder rotavirussen) aan intestinale oppervlakken te verhinderen.

Moedermelk bevat ook commensale bacteriën die deel gaan uitmaken van de microflora in de darm en ontstekings- en immunomodulaire processen beïnvloeden. Commensale bacteriën voorkomen niet alleen overmatige groei van pathogene bacteriën, ze verzuren ook het darmkanaal, fermenteren lactose, breken lipiden en eiwitten af en produceren vitamine K en biotine.

Download de informatieve illustratie hier: 'Waarom is moedermelk zo uniek?'

Informatieve illustratie over de unieke eigenschappen van moedermelk
Onderzoekssamenvattingen
Identification of nestin-positive putative mammary stem cells in human breastmilk (in het Engels)

Stem cells in mammary tissue have been well characterised by using the mammary stem cell marker, cytokeratin (CK) 5 and the mature epithelial markers CK14, ...

Cregan MD, Fan Y, Appelbee A, Brown ML, Klopcic B, Koppen J, Mitoulas LR, Piper KM, Choolani MA, Chong YS, Hartmann PE (2007)

Cell Tissue Res 329, 129-136
Proteome mapping of human skim milk proteins in term and preterm milk (in het Engels)

The abundant proteins in human milk have been well characterized and are known to provide nutritional, protective, and developmental advantages to both term and preterm ...

Molinari CE, Casadio YS, Hartmann BT, Livk A, Bringans S, Arthur PG, Hartmann PE (2012)

J Proteome Res 11, 1696-1714
Literatuur

Alsaweed, M. et al. Human milk microRNA and total RNA differ depending on milk fractionation. Journal of Cellular Biochemistry doi:10.1002/jcb.25207, (2015)

Newburg, D.S. & Walker, W.A. Protection of the neonate by the innate immune system of developing gut and of human milk. Pediatr Res 61, 2-8 (2007)

Hassiotou, F. et al. Maternal and infant infections stimulate a rapid leukocyte response in breastmilk. Clin Transl Immunology 2, e3 (2013)

Hassiotou, F. et al. Breastmilk is a novel source of stem cells with multilineage differentiation potential. Stem Cells 30, 2164-2174 (2012)

Bode, L. Human milk oligosaccharides: Every baby needs a sugar mama. Glycobiology 22, 1147-1162 (2012)

Garrido, D., Kim, J.H., German, J.B., Raybould, H.E., & Mills, D.A. Oligosaccharide binding proteins from Bifidobacterium longum subsp. Infantis reveal a preference for host glycans. PLoS One 6, e17315 (2011)

Sela, D.A. et al. An infant-associated bacterial commensal utilizes breast milk sialyloligosaccharides. J Biol Chem 286, 11909-11918 (2011)

Wu, S., Grimm, R., German, J.B., & Lebrilla, C.B. Annotation and structural analysis of sialylated human milk oligosaccharides. J Proteome Res 10, 856-868 (2011)